Aktualności

Polesia czar

6ql1pydmapa

 

 

 

13 października 2016r. spotkaliśmy się z urokliwym regionem Polski Polesiem. Wiedzą o tym pięknym rejonie podzieliły się z nami p. Stasia Borodynki i p. Zofia Falkowska.

… Tak naprawdę trudno powiedzieć, skąd wzięła się nazwa „Polesie”. Może, analogicznie do nazw Podole, Powiśle czy Pomorze, oznaczała po prostu obszar porośnięty wysokopiennymi olbrzymami, a może wprost przeciwnie – obszar powstały przez wytrzebienie dawnej puszczy przez słowiańskie plemiona, które osiedlały się potem „na polesiu”. Inna z teorii wskazuje na bałtyjskie słowa palá, pálios, pelese – oznaczające bagno. Faktem jest, że większość z nas, na pytanie, z czym kojarzy się nam Polesie, odpowie, że to dzika i tajemnicza kraina lasów i bagien, błotnistych rzek i mokradeł, dokuczliwych komarów i dzikiej zwierzyny. I jest w tym – w dalszym ciągu – sporo racji. Rzeczywiście drugiego takiego wodnego labiryntu trudno szukać gdziekolwiek indziej w Europie. Najstarsze wzmianki o nim można znaleźć już u Herodota (w V wieku przed narodzeniem Chrystusa). Polesie, o którym wspomina Herodot, nie jest lądem stałym, lecz śródlądowym morzem pomiędzy Bałtykiem i Morzem Czarnym. Do dziś, w czasie wiosennych roztopów są tu obszary, które do złudzenia przypominać mogą bezkresne morze. Jeden z poleskich mitów głosił, że ostatnie lata życia spędził tu wygnany z Rzymu Owidiusz, a pochowano go na nadprypeckiej górze nazywanej Górą Owidiusza. Również w Latopisie Nestora, żyjącego ok.1500 lat po Herodocie można znaleźć informacje o Polesiu i zamieszkujących je plemionach słowiańskich. Od wieków też funkcjonowały nazwy określające poszczególne części obszaru: na „Polesiu suchym” przeważały pola uprawne, „Polesie głuche” porośnięte było lasami, a „Polesie zapadłe” – to olbrzymi obszar bagienny. Polesie jest krainą historyczno-geograficzną sięgającą od Bugu po Dniepr i rozciągającą się obecnie na terenach Białorusi, Ukrainy i Polski. Zajmuje obszar większy od niejednego europejskiego kraju. Największa jego część znajduje się na Białorusi. Główną rzeką jest tu Prypeć nazywana niekiedy „Amazonką Europy”. Wpadają do niej: Pina, Łań, Jasiołda, Turnia, Stochód, Styr, Stubla, Horyń, Słucz, Lwa, Stwiga, Ptycz, Uborć i wiele jeszcze innych. Do dziś można spotkać tu wioski niemal nie różniące się od tych, ze starych zdjęć Józefa Szymańczyka.

Polesie nigdy nie było bogatą krainą; obfitowało jedynie w lasy, bagna i mnóstwo dopływów Prypeci. 45% powierzchni całego województwa poleskiego – największego w Rzeczpospolitej- zajmowały starorzecza, rozlewiska, moczary, jednym słowem – mokradła, a grunty orne nie stanowiły nawet 1/4 jego powierzchni. W okresie wiosennym i jesiennym nie było tam przejezdnych dróg. Polesie było zupełnie odcięte od świata.

Planowa radziecka gospodarka próbowała po wojnie osuszyć bagna. Część bezpowrotnie zmeliorowano, niszcząc przy okazji bezcenne walory przyrodnicze i krajobrazowe. Nadmierne odwodnienie terenów na północ od Prypeci spowodowało tutaj spore zmiany klimatyczne. Pomimo jednak, iż część dawnych poleskich mokradeł jest przesuszona i ulegając erozji wietrznej, pomału zamienia się w step – tak naprawdę, nie udało się zniszczyć tego unikatowego obszaru. Na szczęście pozostała jeszcze spora część terenu, którą objęto już ochroną. No i w dalszym ciągu są na Polesiu regiony, gdzie podstawowym środkiem komunikacji jest łódź. Mimo dość rabunkowej gospodarki drzewnej, lasy wciąż pokrywają znaczne obszary. Kto wie, czy nie są one bardziej bezludne niż dawniej? Sporo starych chutorów uległo likwidacji. Młodzi wynieśli się do miast, starzy pomarli…

 http://kielakowie.pl/mediawiki/index.php?title=Polesie_-_Ukraina,_Bia%C5%82oru%C5%9B,_Polska

Na koniec spotkania Panie z biblioteki poczęstowały nas Pierogami z Soczewicą. Tu podziękowania należą się p. Krystynie Pokusa, która jest specjalistką w gotowaniu.

pierogi-z-soczewica   Pierogi z soczewicą:  sposób przygotowania

Soczewicę przebierz i opłucz pod bieżącą wodą. Wsyp do garnka i zalej zimną wodą 3 cm powyżej poziomu soczewicy. Wsyp pół łyżeczki soli i zagotuj. Zmniejsz ogień i gotuj jeszcze przez 30 min. Po tym czasie odcedź soczewicę na sitku i zostaw do ostygnięcia. Cebulę obierz i posiekaj w drobną kostkę, zeszklij na maśle i wrzuć razem z ugotowaną soczewicą do miski. Kiedy całość przestygnie, dosyp bułkę tartą, pieprz, majeranek, sól (w razie potrzeby). Wbij jajko i wymieszaj. Nabierając łyżeczką farszu, uformuj niewielkie kulki.

Na stolnicę wysyp mąkę. Na środku uformuj dołek i cienkim strumieniem wlewaj gorącą wodę, cały czas mieszając mąkę nożem stołowym. Kiedy wlejesz całą wodę, zagnieć ciasto. Kiedy przestanie się lepić do rąk, ciasto jest gotowe. Następnie zawiń je w folię i zostaw na 15 min. Po tym czasie rozwałkuj ciasto na oprószonej mąką stolnicy na grubość 2-3 mm. Szklanką wytnij kółka i zalep w każdym kulkę farszu. Skrawki ciasta zagnieć i ponownie rozwałkuj. Czynność powtarzaj do wykorzystania całego ciasta. W dużym garnku zagotuj posoloną wodę. Pierogi wrzucaj partiami do wrzątku i gotuj ok. 7 min od wypłynięcia na powierzchnię. Podawaj ze śmietaną zmieszaną z ziołami.

 

Related Images: